تعریف لغات و موضوعات اخلاقی مختلف

تعریف لغات و موضوعات اخلاقی مختلف:

اخلاص: اخلاص پاک گردانی نیّت از غیر خدا و انجام عمل تنها برای خدا می باشد.
تقوا:کسى که در برابر عذاب خدا، ترک معصیت و اطاعت اوامر خدا را سپر خویش قرار مى‌دهد.
مدارا با مردم: نرمى و ملایمت در رفتار با دیگران است که گاه براى در امان ماندن از شر مردم و گاه براى بهره‏مندى از آنان است.

جود و سخاوت: به معنای بخشش و بخشندگی در مقابل بخل است. جود و سخاوت یکی از فضائل اخلاقی است که در دین اسلام بسیار بر آن تاکید شد است.

برخى، جود را غیر از سخاوت دانسته و در تفاوت آن دو با یکدیگر گفته‌اند:
جود، اعطا قبل از سؤال است، لیکن سخاوت، عطا کردن بعد از سؤال مى‌باشد. برخى دیگر گفته‌اند: جود، صفتى ذاتى و سخاوت صفتى اکتسابى است. از این‌رو، به خداوند جواد گفته مى‌شود، لیکن سخى اطلاق نمى‌گردد، زیرا خداوند نعمت‌هایش را پیش از آنکه بندگان سؤال کنند به آنان عطا مى‌کند.

رازداری:

فضیلتی اخلاقی است که به حفظ اسرار و رازهای مگوی دیگران در نزد افراد دیگر اطلاق می‌شود؛ از همین‌رو واژۀ «سرّ» به معنای در میان گذاشتن امری پنهانی به دیگری و سفارش به پنهان داشتن آن، شایع‌ترین لفظ در تفهیم معنای «رازداری» به حساب می‌آید.

دوستی: دوستی در لغت به معنای «خیرخواهی، رفاقت و یاری رسانی می‌باشد و مقابلش خصومت و دشمنی است»

صبر: در فرهنگ اخلاقی، صبر عبارت است از وادار نمودن نفس به انجام آنچه که عقل و شرع اقتضا می‌کنند و باز داشتن از آنچه عقل و شرع نهی می‌کنند. و هم‌چنین حفظ نفس از اضطراب، اعتراض و شکایت و همچنین به آرامش و طمأنینه اطلاق می‌شود.

در تعریف اصطلاحی مرحوم نراقی می‌گوید: ضد جزع و بی‌تابی، صبر و شکیبایی است و آن عبارت است از ثبات و آرامش نفس در سختی‌ها، بلایا و مصایب و پایداری و استقامت در برابر آنها به‌طوری که از گشادگی خاطر و شادی آرامشی که پیش از حوادث داشت، بیرون نرود و زبان خود را از شکایت و اعضای خود را از حرکات ناهنجار، نگاه دارد.