درس اخلاق آیت الله خرازی درباره محاسبه نفس

درس اخلاق آیت الله خرازی درباره محاسبه نفس: از امام عسکری علیه السلام نقل شده است: در تفسیرشون – تفسیر امام عسکری(ع) – از امیرالمومنین علی علیه السلام از رسول خدا صلی الله علیه السلام فرمود:

رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : أكْيَسُ الكَيِّسِينَ مَن حاسَبَ نَفْسَهُ و عَمِلَ لِما بَعدَ المَوتِ ، و أحْمَقُ الحَمْقى مَنْ أتْبَعَ نَفْسَهُ هَواهُ ، و تَمنّى على اللّه ِ الأمانِيَّ.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : زيركترين زيركان كسى است كه از نفْس خويش حساب كشد و براى بعد از مرگ كار كند،
و احمق ترين احمق ها كسى است كه نفْس خود را دنباله رو هوس خويش كند و از خدا آرزوها طلبد.

چگونه محاسبه کنیم؟

مردى از آن حضرت پرسيد: «يا أميرَالمُؤمنينَ وَكيفَ يُحاسِبُ الرَّجُلُ نَفْسَهُ‌» اى اميرمؤمنان، انسان چگونه نفس خويش را محاسبه كند؟»

امام عليه السلام فرمود: هنگامى كه صبح را به شام مى‌رساند، نفس خويش را مخاطب قرار دهد و چنين بگويد:

اى نفس امروز بر تو گذشت و تا ابد باز نمى‌گردد و خداوند از تو درباره آن سؤال مى‌كند كه در چه راه آن را سپرى كردى؟
چه عمل در آن انجام دادى؟ آيا به ياد خدا بودى و حمد او را بجا آوردى؟ آيا حق برادر مؤمن را ادا كردى؟
آيا غم و اندوهى از دل او زدودى؟ و در غياب او زن و فرزندش را حفظ كردى؟
آيا حق بازماندگانش را بعد از مرگ او ادا كردى؟ آيا با استفاده از آبروى خويش، جلوى غيبت برادر مؤمن را گرفتى؟ چه كار مثبتى امروز انجام دادى؟

بعد از محاسبه نفس چکار کنیم؟

سپس آنچه را كه انجام داده به ياد مى‌آورد و اگر عمل خيرى از او سرزده، حمد خدا و تكبير او را به خاطر توفيقى كه به او عنايت كرده بجا مى‌آورد،
و اگر معصيت كرده از خداوند آمرزش مى‌طلبد و تصميم به ترك آن در آينده مى‌گيرد.