اختیار و انتخاب در امتحانات الهی

گزیده متنی بخشی از محتوای این درس اخلاق:

در جلسه ی قبل به مناسبت این ایام مباحث فتنه را مطرح کردیم. ابتدا به مفهوم فتنه و کاربردهایش در قرآن اشاره شد.
عرض شد مفهوم فتنه با امتحان و ابتلاء و تنحیص و بعضی لغات دیگر خیلی متقارب است. عناصر مشترکی بین این مفاهیم هست. ولی آنچه در عرف ما معروف تر است مفهوم امتحان است که در قران دو مرتبه این لفظ به کار رفته است. خیلی هم ارتباط به این بحث ندارد.
یکی از مصادیق امتحان، فتنه هایی است که با آن مواجه هستیم ولی کاربرد فتنه در قرآن و روایات و به خصوص نهج البلاغه خیلی وسیع تر از این حرف هاست.
این بحث ها، مربوط به امتحان الهی و فتنه ی الهی و ابتلای الهی است. زیرا امتحان در مورد غیر خدا هم داریم. زیرا فرمود: فامتحنوهن یا در مورد کسانی که بعداز هجرت از مکه می آمدند به عنوان اینکه ما مهاجر هستیم و مومن هستیم، دستور آمد که اینها را امتحان کنید.
یا نوجوانی که بالغ می شود و یتیم است و مالش در دست قیّم است،
می فرماید که امتحانش کنیدکه آیا به حد رشد رسید و می تواند مالش را مدیریت کند. غیراز این موارد امتحان، امتحان خداست که خدا بندگانش را امتحان می کند.
اینجا این سوال مطرح می شود که امتحان خدا اصلا چه معنایی می دهد؟ ما معمولا چیزی را امتحان می کنیم که از آن اطلاع درستی نداریم یا اشخاصی را که مورد امتحان قرار می دهیم در میانشان هستند افرادی را که نمی شناسیم. معمولا امتحان در یک همچین مواردی به کار می رود.
البته اهداف دیگری هم بر امتحان مترتب می شود. ولی اصل امتحان در جایی است که نمی دانیم چگونه می خواهد بر ما مترتّب شود.
خدای متعال که به عقیده ی ما همه چیز را می داند حتی موجوداتی که هنوز به وجود نیامده اند می داند که کی به وجود می آیند و سرنوشتشان چیست. حتی خطورات ذهن مایی که موجودیم را می داند.

ویدئوهای اخلاقی بیشتر در آپارات ندای تهذیب
درس های اخلاقی سایت معاونت تهذیب حوزه
مشاهده موارد بیشتر از فیلم های کامل دروس اخلاق